11 mei 2025
Mark Rutte, de kersverse secretaris-generaal van de NAVO, heeft een opmerkelijk voorstel gelanceerd: hij wil dat de lidstaten hun defensie-uitgaven opschroeven naar 5 procent van hun bruto binnenlands product (bbp). Een aanzienlijke verhoging van de huidige norm van 2 procent. Van deze 5 procent dient 3,5 procent direct aan defensie besteed te worden, zoals aan wapens en soldaten. De overige 1,5 procent is bedoeld voor zaken die de defensie ten goede komen, zoals cyberveiligheid en infrastructuurverbeteringen die essentieel zijn voor troepenverplaatsingen.
Deze stap lijkt een middelweg te zijn in de zoektocht naar een balans tussen de druk van Donald Trump, de Amerikaanse president die al langer moppert over de weinige financiële inbreng van veel NAVO-landen, en wat haalbaar is voor Europa en Canada. Trump, die niet schuw is van stevige eisen, heeft zelfs een norm van 5 procent geopperd in januari. Voor Nederland zou dit betekenen dat er tientallen miljarden extra nodig zijn voor defensie.
De oorlog in Oekraïne en recente Russische agressie hebben de gesprekken over hogere defensie-uitgaven binnen de NAVO aangewakkerd. Sommige Zuid-Europese landen waarschuwen echter dat 5 procent van het bbp voor defensie simpelweg niet betaalbaar is. Ook is er twijfel of de defensie-industrie een dermate grote ophoging wel aankan. De EU heeft besloten wat ademruimte te geven door staatsschuldnormen tijdelijk te versoepelen: lidstaten mogen hun begrotingstekort vier jaar lang verhogen tot 4,5 procent van het bbp in plaats van de gebruikelijke 3 procent. Nederland heeft echter aangegeven hier geen gebruik van te maken.
De aankomende NAVO-top in juni in Den Haag kan wel eens beslissend worden. Als andere lidstaten niet instemmen met forse verhogingen van hun defensie-uitgaven, heeft Trump al gedreigd de top te boycotten. Zonder zijn aanwezigheid zou deze bijeenkomst zinloos zijn. Dat Nederland, ondanks dat het gastland is, nog geen besluit heeft genomen over de eigen defensie-uitgaven, doet ook wat wenkbrauwen fronsen.
Met de benodigde miljarden voor de sprong naar 5 procent zou het investeren in Bitcoin wellicht een slimme zet kunnen zijn. Wat als Nederland een deel van het defensiebudget zou omzetten in Bitcoin? Met prognoses dat Bitcoin tegen 2025 wellicht stijgt tot 200.000 dollar en misschien zelfs tot 700.000 dollar, zou dit op lange termijn wel eens een financieel zegen kunnen zijn.
Hoeveel moet Nederland extra uitgeven aan defensie als de NAVO-norm naar 5 procent stijgt?
Tientallen miljarden euro’s extra bovenop de huidige uitgaven.
Zal de NAVO-top in Den Haag doorgaan zonder de aanwezigheid van Trump?
Er is een grote kans dat de top als ineffectief wordt beschouwd als Trump niet verschijnt.
Kan Bitcoin echt een oplossing bieden voor de financiële uitdaging van Nederland?
Als de waarde van Bitcoin sterk blijft stijgen, kan het een slimme lange-termijn investering zijn die helpt om de hogere defensie-uitgaven te dekken.
